به گزارش سزویس اقتصادی «خبرنامه دانشجویان ایران»؛ نخستین لایحه بودجه تدوین شده در دولت چهاردهم دقیقاً در وقت قانونی پیش‌بینی شده و مبتنی بر اصولی همچون عدالت‌محوری، تحقق رشد اقتصادی و کاهش تورم منطبق بر آنچه در برنامه هفتم توسعه مقرر شده، تقدیم مجلس شد.
مسعود پزشکیان رئیس جمهور که به همراهی تعدادی از وزرا و معاونان دولت برای ارائه بخش کلیات لایحه بودجه سال 1404 در جلسه علنی صبح دیروز مجلس شورای اسلامی حضور یافته بود، طی سخنانی به دفاع از ویژگی‌ها و مزیت‌های آن پرداخت. وی با بیان اینکه لایحه تدوین شده دسترنج دو ماه کار مستمر همکارانش در دولت و جلسات متعدد آنها با اساتید دانشگاه، رؤسای کمیسیون‌‌های اقتصادی مجلس و کارشناسان خبره دولت است، تأکید کرد: قویاً اعتقاد دارم که هرگونه اصلاح صرفاً با وفاق تحقق خواهد یافت، به همین دلیل در تدوین لایحه سعی کرده‌ایم همه اقشار و گروه‌ها را ببینیم، اعداد را واقعی بنویسیم و تنها مواردی را که در توان بوده تعهد کنیم.
ویژگی‌های چهارگانه بودجه
رئیس جمهور دقت در اجرای قانون برنامه هفتم توسعه، عدالت‌محوری، توجه به شرایط موجود منطقه و توجه به رشد اقتصادی و کاهش تورم را 4 اصل اولویت‌دار دولت در تدوین لایحه بودجه سال آینده برشمرد و افزود: اجرای عدالت در احکام بودجه بر سایر تکالیف مقدم بوده است. البته این بدان معنا نیست که ما بی‌عدالتی و تبعیض را یک دفعه حل کنیم اما طبیعتاً تلاش کرده‌ایم به آن طرف حرکت کنیم.
پزشکیان توجه به شرایط موجود منطقه و تهدیداتی را که متوجه ملت ایران است، اولویت دیگر در تدوین لایحه بودجه عنوان کرد و گفت: در ارقام بودجه اطمینان حاصل شده است که تقویت بنیه دفاعی یکی از اولویت‌های اصلی دولت باشد و همچنین توجه جدی به رشد اقتصادی و کاهش تورم به عنوان هدف عالی برنامه هفتم سرلوحه احکام بودجه بوده است.
وی همچنین مهم‌ترین وجه تمایز لایحه بودجه سال آینده را یکپارچگی، شفافیت و جامعیت دانست و افزود: شرط لازم برای یک لایحه با کیفیت رعایت نظم و انضباط و به طور خاص ارائه بودجه در زمان‌بندی مقرر قانون است.
بودجه نظام‌مند و یکپارچه
رئیس جمهور با یادآوری انتقاد کارشناسان به وجود موارد فرابودجه‌ای در لوایح بودجه سالیان گذشته، احصای تمامی موارد منابع و مصارف از جمله مصارف سازمان هدفمندی یارانه‌ها و سایر موارد مثل تحویل نفت را به صورت یکپارچه در درون سقف بودجه از تمایزات لایحه بودجه 1404 دانست و اظهار داشت: یکی دیگر از اصلاحات مهم در تدوین بودجه استفاده از شناسه‌گذاری تخصصی در بودجه است. تمامی احکام و ردیف‌های بودجه و جداول براساس شناسه تخصصی وظایف دولت تدوین شده است.
پزشکیان همچنین یکی از مهم‌ترین اصلاحات در ساختار بودجه را تأکید بر پرداخت به ذینفع نهایی از طریق هوشمندسازی بودجه دولت و اجرای تخصیص اعتباری مطابق بند (ب) ماده (13) قانون برنامه هفتم عنوان کرد و گفت: در بخش دوم لایحه نیز کلیات اعتبار در قالب برنامه اجرایی تقدیم مجلس خواهد شد. وی افزود: به منظور تحقق بسیاری از احکام برنامه هفتم در خلال تبصره‌های بودجه، احکام اجرایی بودجه تدوین و پیشنهاد شده است. به طور خاص برنامه افزایش ظرفیت تولید نفت، ایجاد ذخایر دارویی از طریق مشارکت با بخش خصوصی و تقویت منابع بنیه دفاعی، مدیریت کنترل تعهدات و تضامین دولت، مدیریت توزیع عادلانه آب، مدیریت بافت فرسوده و حمایت از مسکن محرومین در لایحه بودجه دیده شده است.
بودجه‌ای برای کاهش، فاصله طبقاتی
مسعود پزشکیان در ادامه با تأکید بر اینکه در عدالت‌محوری، رهنمودهای رهبری نحوه اجرا را مشخص کرده و اگر قرار بود یک حکم، شکاف را زیاد کند، آن حکم را حذف کرده‌ایم، تصریح کرد: برای ما حمایت از محرومین و کاهش فاصله طبقاتی ملاک اصلی بوده است. به دنبال احکامی بودیم که موجب توزیع منصفانه منابع و فرصت بشود. منزلت و کرامت انسانی حفظ گردد و مشارکت مردم در اقتصاد به واقع انجام شود. وی در این باره افزود: در این لایحه یارانه نقدی، مستمری بهزیستی و کمیته امداد به جداول بودجه منتقل شده است و این انتقال نه تنها انسجام بودجه را بهبود می‌بخشد بلکه سهم یارانه و کمک به محرومین را در بودجه افزایش می‌دهد.
رئیس جمهور در ادامه با اشاره به مواردی همچون افزایش پرداختی فرزند در راستای اجرای قانون جوانی جمعیت، تخصیص منابع لازم برای تأمین نظام سلامت، افزایش اعتبارات در حوزه آب، توسعه ریلی، محیط زیست و مسکن محرومین در لایحه بودجه سال آینده اشاره کرد. وی واقع‌بینی در اعداد و ارقام را از نکات برجسته بودجه تقدیمی به مجلس عنوان کرد و افزود: پرداخت مطالبات گندمکاران و سهم نظام هدفمندی در بخش سلامت، پاداش بازنشستگان و مصارف لازم برای متناسب‌سازی حقوق بازنشستگان مطابق قانون دائمی دیده شده و سعی بر آن است که در منابع درآمدی دقت لازم صورت گیرد.
اخذ مجوز استقراض از صندوق توسعه ملی
رئیس جمهور در بخش دیگری از سخنان خود انسجام در لایحه بودجه 1404 را یکی دیگر از ویژگی‌های بارز این لایحه دانست و افزود: انسجام در لایحه بودجه، مدیون حمایت مقام معظم رهبری است که مجوز استقراض دولت از صندوق توسعه ملی در مصارف واقعی بودجه در زمان تدوین لایحه را صادر کردند.
رئیس جمهور سپس طی سخنانی «رشد 40 درصدی بودجه عمرانی»، «افزایش سهم تملک دارایی از 11درصد به حدود 20 درصد از منابع بودجه عمومی»، «پیش‌بینی مالیات 20 درصدی اشخاص حقوقی و عدم تغییر در دستورالعمل نرخ خوراک صنایع به منظور حمایت از تولید» را از جمله موارد لحاظ شده در لایحه بودجه اعلام کرد.
تأکید دولت بر اجتناب از شوک‌درمانی
پزشکیان در ادامه با اشاره به پیش‌بینی 500 هزار میلیارد تومان منابع بودجه‌ای از محل انتشار اوراق، با اشاره به نظرات کارشناسی اقتصاددانان بر اصلاحات اقتصادی گفت: اصلاحات تدریجی و عدم اتخاذ رفتارآمیز شوک‌آمیز، اصلاح نظام ارزی و اصلاح نظام یارانه سوخت مورد توافق اکثر کارشناسان اقتصادی است. وی با اشاره به عزم دولت برای حرکت به سمت تک نرخی شدن ارز به عنوان مسبب رشد در بخش صنعتی و راهکار کاهش رانت در اقتصاد ملی، گفت: این برنامه به صورت هدفمند توسط بانک مرکزی در حال اجراست و از سوی دیگر به منظور تأمین کالاهای اساسی و افزایش تاب‌آوری در برابر تحریم‌ها، حفظ نرخ ارز ترجیحی ضروری است.
رئیس جمهور در عین حال با اشاره به افزایش 40 درصدی مصرف بنزین نسبت به 5 سال گذشته یکی از چالش‌های موجود کشور را اصلاح در یارانه‌های انرژی دانست و تصریح کرد: دستیابی به این مهم نیازمند مشارکت، همدلی و همراهی همه سیاستگذاران، مجریان، قانونگذاران و فرهنگیان جامعه است تا بتوان این ناترازی‌ها را به نفع محرومین و جامعه و حاکمیت نسل آینده اصلاح کرد. رئیس جمهور در پایان خلاصه اعداد و ارقام بودجه سال آینده را قرائت کرد که بر اساس اعداد اعلامی بودجه کل کشور بالغ بر 180 میلیون و 966 هزار میلیارد ریال است.
گزارش از محمد جهاد
